آخرین اخبار
نقش استراتژیک «فباهنر» در تکمیل زنجیره مس و توسعه صنایع پایین‌دستی
رویکردهای متحولانه ایریتک در قاب دانش و فناوری
پتانسیل ویژه و مغفول‌مانده زغال‌سنگ در سبد انرژی ایران
ضرورت تغییر سیاست‌گذاری‌ها برای تسهیل فعالیت زنجیره فولاد
چادرملو، سمبل رقابت‌پذیری و سودآوری در زنجیره فولاد کشور
برنامه‌ریزی شرکت آلومینیوم المهدی برای تحقق ظرفیت اسمی/ به امید تحقق چشم‌اندازی روشن
امضای تفاهم‌نامه همکاری مشترک میان صبانور و ایمینو
حضور شرکت صنایع آهن و فولاد سرمد ابرکوه در بیست و چهارمین نمایشگاه بین‌المللی صنعت ساختمان
آرشیو » گزارش
رویکردهای متحولانه ایریتک در قاب دانش و فناوری
شرکت بین‌المللی مهندسی ایران (ایریتک) به عنوان یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های فنی و مهندسی در کشور، کارنامه درخشانی را در توسعه صنایع معدنی و فلزی بر جای گذاشته و امروز که تحولات سریع دانش و تکنولوژی محیط کسب‌وکار را متاثر ساخته است، استراتژی‌ها و چشم‌اندازهای این شرکت نیز با ایجاد ساختار سازمانی جدیدی بر مبنای توسعه زیرساخت دانش و با حفظ سطح رقابت‌پذیری در حال شکل‌گیری است تا جایگاه این شرکت در توسعه صنعتی کشور ارتقا یابد. بنابراین در تدوین استراتژی‌های شرکت ایریتک تحولات فناوری و بازار، توسعه فعالیت‌های بین‌المللی و ارتقای دانش و مهارت منابع انسانی در ساختار سازمانی جدید مورد توجه قرار می‌گیرد که این مسئله در نهایت دورنمای تحول‌گرایی را برای این نقش‌آفرین توسعه صنعتی کشور ترسیم می‌کند.
از جنس سود، به رنگ تاثیر
سرمايه‌گذاری تاثيرگذار از جمله مفاهيم نوين در مباحث مالی و اقتصادی جهان امروز به شمار می‌آيد. بسياری از موسسات و بنگاه‌های اقتصادی امروز اين مفهوم را يکی از رويکردهای اساسی خود قرار داده‌اند تا در کنار تداوم روند سودآوری، تاثيرات مثبتی بر جامعه و نيز محيط زيست بگذارند. مطالعات نشان می‌دهند که اغلب سرمايه‌گذاری‌های تاثيرگذار انجامشده اهداف استراتژيک مد نظر را محقق ساخته و به سودی بالاتر از سطح انتظار دست يافته‌اند؛ مسئلهای که به نظر میرسد در ايران به حد کافی مورد توجه قرار نگرفته است.
بر مدار بالندگی
پتاس يکی از محصولات معدنی استراتژيک جهان به شمار می‌آيد که در صنايع مختلفی مانند توليد کودهای شيميايی و نيز محصولات خوراکی، دارويی و پتروشيمی مصرف می‌شود. با توجه به ذخاير مناسب پتاس در کشور، توسعه صنعت پتاس و تامين نياز داخلی اين ماده ارزشمند می‌تواند گامی مهم در مسير پيشرفت اقتصاد کشور باشد. مجتمع پتاس خوروبيابانک اولين مجتمع پتاس کشور است که از ذخاير گسترده معدنی پتاس برخوردار است. با اينکه حدود پانزده سال از زمان بهره‌برداری اين مجتمع می‌گذرد، تجهيزات آن هنوز هم از پيشرفته‌ترين تکنولوژی‌های فراوری پتاس از منابع شوراب‌های جهان به شمار می‌آيند.
ثبات در سیاست‌ها پیش‌نیاز جذب سرمایه‌گذار
بخش معدن و صنايع معدنی، به رغم ظرفيت‌های پرشمار موجود در کشور، امروز با چالش‌های متعددی مواجه است که موجب شده تا جذابيت‌های اين بخش برای سرمايه‌گذاران کاهش يابد. عدم دسترسی به ماشين‌آلات روز را می‌توان يکی از چالش‌های فوق دانست که واحدهای معدنی کشور، به دلايل مختلفی از جمله تحريم‌ها و مهمتر از آن عوامل محدودکننده داخلی، با آن مواجه هستند. همچنين دستورالعمل‌های متعدد و بی‌ثباتی در سياست‌گذاری‌ها نيز ديگر عاملی است که امروز وضعيت بخش معدن کشور را آشفته ساخته است. به اين موارد بايد افزايش افسارگسيخته هزينه‌های توليد را نيز افزود که امروز ادامه فعاليت بسياری از معادن را دشوار و حتی ناممکن ساخته است.
تصمیمی برای تضمین
اکتشافات معدنی اولين و مهمترين حلقه توسعه پايدار صنعت مس و زيربنای فعاليت حلقه‌های بعدی اين صنعت از جمله استخراج از معدن، فراوری، ذوب و پالايش محسوب می‌شود. در همين راستا، شرکت ملی صنايع مس ايران در راستای تحقق اهداف توليد خود به اين مهم توجه کرده و اقدامات مختلفی را به منظور اکتشافات و توسعه ذخاير خود در دستور کار قرار داده است، اقداماتی که به نتيجه رسيدن آنها آينده صنعت مس را، به عنوان بخشی مهم و اثرگذار بر اقتصاد کشور، تضمين می‌کند.
تلاشی برای جهش از محدودیت‌ها
مديريت هزينه‌های انرژی در صنعت آلومينيوم از اهميت بسيار بالايی برخوردار است؛ زيرا اين صنعت در زمره صنايع پرمصرف انرژی قرار می‌گيرد و بخش عمدهای از بهای تمام‌شده محصولات آلومينيوم به انرژی مصرفی مربوط است. در اين شرايط، استفاده از تکنولوژی‌های نوين می‌تواند گام بلندی در جهت صرفه‌جويی در هزينه‌های انرژی قلمداد شود، اما بسياری از صنايع کشور، به دلايل مختلفی از جمله تحريم‌ها، با محدوديت‌هايی در اين زمينه مواجه هستند. با وجود اين، شرکت آلومينيوم المهدی همواره تلاش داشته است تا بر اين محدوديت‌ها فائق آيد و به اين ترتيب، هزينه‌های انرژی خود را تا محدوده استاندارد کاهش دهد.
مواد معدنی استراتژیک و توسعه زنجیره تامین آن
با تحولات گسترده صنایع و توسعه علوم کامپیوتری، استفاده از مواد معدنی استراتژیک بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. به سبب تمرکز ذخایر معدنی عناصر استراتژیک در چند کشور، تامین این مواد معدنی با چالش‌های فراوانی مواجه شده است. ایران، به عنوان کشوری غنی از مواد معدنی مختلف و قابل استحصال، می‌تواند نقش بسزایی در تامین این فلزات استراتژیک و تولید ثروت ملی از این طریق ایفا کند. در این راستا، مطالعات اکتشافی عامل مهمی در شناسایی پتانسیل‌های مواد معدنی استراتژیک به شمار می‌رود. علاوه بر این، در شرایط سیاسی فعلی که این عناصر شامل قوانین تحریمی شدیدتری هستند، شناسایی منابع مواد معدنی استراتژیک در کشور از اهمیت بیشتری برخوردار است.
در چارچوب استانداردها
امروز مقوله مديريت انرژی يکی از بحث‌های مهم در بخش معدن و صنايع معدنی محسوب می‌شود؛ زيرا تامين پايدار انرژی يکی از مهمترين لازمه‌های تحقق برنامه‌های توليد در اين بخش محسوب می‌شود. به‌علاوه، با توجه به مصرف بسيار بالای انرژی در صنايع معدنی و سهم بالای هزينه‌های آن در بهای تمام‌شده محصولات اين صنعت، اتخاذ سياست مناسب در زمينه بهينه‌سازی مصرف انرژی ضروری به نظر میرسد. در همين راستا، شرکت معدنی و صنعتی چادرملو بهينه‌سازی و مديريت مصرف انرژی را يکی از رويکردهای اصلی خود قرار داده و توانسته است با افزايش بهره‌وری، مصرف انرژی خود را با استانداردهای جهانی منطبق سازد.
اقداماتی برای بهینه‌سازی
در صنعت فولاد، پارامترهای متعددی بر ميزان مصرف انرژی يک واحد توليدی اثرگذار هستند. اگرچه ايران کشوری برخوردار از ذخاير انرژی محسوب می‌شود، با توجه به اهميت نگهداری از ذخاير انرژی و حفظ محيط زيست، سياست‌گذاری مناسب به منظور مديريت مصرف انرژی ضروری به نظر میرسد. شرکت فولاد هرمزگان را می‌توان يکی از شرکت‌های پيشتاز در عرصه مديريت مصرف انرژی دانست. با نگاهی به آمار مصرف انرژی اين مجموعه در سال‌های اخير، به‌راحتی می‌توان دريافت که در کنار افزايش هرساله ميزان توليد، مصرف انرژی ويژه اين مجموعه همواره روندی نزولی را طی کرده است.
فرهنگ صرفه‌جویی، نماد گل‌گهر
به نظر میرسد که با گذشت زمان و دستيابی بشر به داده‌های گسترده علمی و تکنولوژيک، طرح اين پرسش ضروری است: اساسا فرهنگ صرفه‌جويی يا بهينه‌سازی در توليد محصولات صنعتی و معدنی چگونه تحقق می‌يابد؟ آيا می‌توان ضمن حفظ منابع انرژی و بهينه‌سازی مصرف، رقابت‌پذيری محصولات را افزايش داد؟ شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر، به عنوان يکی از بزرگ‌ترين شرکت‌های معدنی در ايران و خاورميانه، علاوه بر داشتن نقش مهم در زنجيره بالادست و پايين‌دست صنايع فولادی کشور، استراتژی قابل‌توجهی در زمينه بهينه‌سازی مصرف انرژی به منظور ارتقای رقابت‌پذيری و حفظ زيست‌بوم دارد. شيرين‌سازی آب خليج فارس، ورود آن به منطقه گل‌گهر و به‌روزرسانی تکنولوژی مورد استفاده در انرژی برق و گاز سه برنامه مهم اين شرکت برای توسعه توليد طی يک دهه آينده است. شواهد و قرائن نشان می‌دهند که در صورت تحقق اين برنامه‌ها و توالی رشد اين شرکت در بهينه‌سازی مصرف انرژی، دور از انتظار نيست که در روزگاری نه‌چندان دور، فرهنگ صرفه‌جويی يا بهينه‌سازی مصرف انرژی در منطقه خاورميانه از روی دست اين شرکت پيشرو نوشته شود.
اقتصاد انرژی، رویکردی برای مدیریت مصرف
يکی از رويکردهای مهم صنعت فولاد در جهان، توسعه تکنولوژی‌ها و حرکت به سمت کاهش و بهينه‌سازی مصرف انرژی است؛ زيرا مقوله انرژی نقش پررنگی را در بهای تمام‌شده محصولات فولادی ايفا می‌کند. در ايران نيز اين مقوله در سال‌های اخير به‌شدت مورد توجه قرار گرفته است. افزايش قيمت حامل‌های انرژی و نيز اهميت بالای مسائل زيست‌محيطی موجب شده است تا مديريت و بهينه‌سازی مصرف انرژی از جايگاه مهمتری در سياست‌گذاری‌های صنعت فولاد برخوردار شود. شرکت فولاد خوزستان نيز از اين تحولات عقب نمانده و همواره سعی داشته است تا با توسعه فرايندهای مختلف توليد خود و بهينه‌سازی مصرف انرژی، گام بلندی را در راستای حفظ منابع انرژی کشور و نيز کاهش بهای تمام‌شده خود بردارد.
فولادمبارکه، بنچ‌مارک مصرف انرژی صنعت فولاد
به طور کلی، در صنعت فولاد، سهم هزينه‌های مصرف انرژی در بهای تمام‌شده محصولات، بسته به نوع فرايند توليد، مصارف انرژی و به تبع آن هزينه‌ها، متفاوت است. در مورد شرکتی مانند فولاد مبارکه که دارای فرايندهای مختلف توليد فولاد است، يعنی از سنگ‌معدن تا توليد کلاف گرم و در انتها نورد سرد را شامل می‌شود، تقريبا می‌توان گفت حدود 10 درصد هزينه توليد مربوط به انرژی است که رقم بسيار بالايی تلقی می‌شود. از طرف ديگر، مصرف انرژی به توليد گازهای گلخانه‌ای می‌انجامد؛ پس هر نوع تلاشی برای صرفه‌جويی در مصرف انرژی به بهبود عملکرد زيست‌محيطی منجر می‌شود. از اين ديدگاه، صرفه‌جويی در مصرف انرژی و کاهش گازهای گلخانه‌ای و تاثيرات محيطزيستی آن در يک رديفِ اهميت قرار می‌گيرند.
تصمیمی برای آینده
انرژی را می‌توان يکی از مولفه‌های مهم و تعيين‌کننده در بهره‌وری توليد و بهای تمام‌شده محصولات در بخش معدن و صنايع معدنی دانست. مسلما استفاده از تکنولوژی‌های جديدتر و پياده‌سازی سيستم‌های مديريت انرژی در اين عرصه می‌تواند در کاهش هزينه‌های توليد موثر باشد و منجر به بهبود شرايط زيست‌محيطی واحدهای توليدی شود. در صنعت مس، پارامترهای متعددی بر مصرف انرژی برای توليد هر تن محصول موثر هستند. با اين حال، شرکت ملی صنايع مس ايران توانسته است با به‌روزرسانی تکنولوژی‌ها و دستيابی به بهره‌وری مناسب، مصرف انرژی خود را تا حد قابل‌قبولی مديريت کند.
الگویی برای دوران بحران
امروزه، با بيشتر شدن بحران‌ها در سطح جهان، بسياری از صنايع با مشکلات متعددی مواجه شده‌اند که می‌تواند تهديد بالقوهای برای حيات آنها تلقی شود. صنعت فولاد، به دليل کاربردهای متنوع در صنايع حساس و راهبردی، همواره با بحران‌هايی در زمينه ايمنی، استانداردسازی، مواد اوليه، توليد، تحريم‌ها، محيط زيست و... مواجه بوده است. شرکت جهان فولاد سيرجان، به عنوان يکی از شرکت‌های پيشرو در داخل کشور به‌ويژه در زمينه مديريت بحران، با برنامه‌ريزی و تعريف الگوهای جديد به منظور افزايش و جهش محصولات توليدی، همواره توانسته است ضمن دستيابی به سودآوری و رکورد توليد، الگوي مناسبی برای مديريت بحران منطقه ارائه دهد.
استراتژی‌هایی برای پایداری
مسئله تکميل زنجيره ارزش فولاد و حرکت به سمت توليد محصولات نهايی فولادی در سال‌های اخير به يکی از رويکردهای اصلی اقتصاد کشور بدل شده است. در همين راستا، سرمايه‌گذاری‌های گستردهای در زمينه توسعه ظرفيت‌های اين زنجيره در نقاط مختلف کشور انجام شده است. مسئله مهم در اين زمينه، محدوديت‌های تامين سنگ‌آهن به عنوان ماده اوليه اين زنجيره به دليل توجه ناکافی به بحث اکتشافات و چالش‌های موجود در واردات سنگ‌آهن است؛ مسئلهای که به نظر میرسد در صورتي که در سال‌های آينده اقدامي جدی برای مديريت و رفع آن انجام نشود، به بحرانی بزرگ برای صنعت فولاد کشور بدل خواهد شد.
برنامه مدون راهکار عبور از بحران‌ها
صنعت امروز مملو از ريسک‌ها و عدم قطعيت‌هايی است که هريک از آنها، در صورت عدم برنامه‌ريزی مناسب به منظور مواجهه با آن، می‌تواند تا حد زيادی فعاليت سازمان را متاثر سازد و حتي بحرانی عميق ايجاد کند. به همين دليل، امروز مديريت بحران به شاخه‌ای مهم از مديريت استراتژيک تبديل شده است که اهتمام و توجه کافی به آن برای ثبات و موفقيت سازمان ضروری به نظر میرسد. به طور کلی، مديريت بحران علمی است که با ارزيابی و تجزيه‌وتحليل بحران‌ها، از بروز آنها پيشگيری می‌کند و يا در صورت بروز، تاثيرات و تبعات منفی بحران‌ها را به حداقل می‌رساند.
لازمه مدیریت بحران، چابکی در تصمیم و خلاقیت
سرعت گرفتن روند تحولات اقتصادی جهان و تعدد پارامترهای اثرگذار بر فعاليت و توسعه سازمان‌ها موجب شده‌اند تا برآورد ريسک‌ها و مديريت بحران به بخشی جدايی‌ناپذير و طبيعی از برنامه‌های يک سازمان تبديل شود. امروز بحران‌ها ديگر يک رخداد غيرعادی، اتفاقی و کمياب تلقی نمی‌شوند، بلکه در تاروپود جوامع رخنه کرده‌اند. صنعت فولاد ايران، به رغم چشم‌انداز گسترده ترسيم‌شده، امروز با چالش‌هايی جدی از جمله محدوديت‌های فروش، تامين مواد اوليه، زيرساخت‌های لجستيک و... مواجه است که بی‌توجهی به هريک از اين چالش‌ها صنعت فولاد را در آستانه ورود به بحرانی دشوار قرار خواهد داد.
کلید مدیریت بحران در دستان خودکفایی
مديريت بحران در بخش صنعتی و معدنی همواره بر تکميل امکانات به منظور ارتقای فرايند توليد تاکيد می‌کند. اگر شرکت‌های بزرگ معدنی بتوانند در مسير رفع بحران‌های احتمالی در آينده، پيش‌بينی‌های مناسب و درستی ارائه دهند، يقينا مزيت رقابتی مناسبی نسبت به ساير شرکت‌ها به دست خواهند آورد. شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر طی چند سال گذشته، ضمن استفاده از ظرفيت‌های خود در زمينه بومی‌سازی به عنوان عنصری برای خنثی‌سازی بحران‌ها، روند قابل‌قبولی را در مسير هوشمندسازی معادن و کارخانه‌های فرآوری در پيش گرفته است. اين شرکت، با آگاهی از برخورد بحران‌ها با برخی عناصر شامل ايمنی، استانداردسازی، مواد اوليه و محيط زيست، برنامه‌ای بلندمدت با عنوان «گل‌گهر 2030» تنظيم و تبيين کرده است تا از اين طريق بتواند همچون گذشته به طور کامل بر بحران‌های احتمالی در آينده فائق آيد.
ارتقای سطح تاب‌آوری، محور مدیریت بحران
امروزه سازمان‌ها در زنجيره فعاليت خود، از تمام فرايندهای تامين و توليد تا فروش محصولاتشان، با چالش‌ها و بحران‌های طبيعی و غيرطبيعی متعدد و گوناگونی مواجه هستند که بی‌توجهی به هريک از آنها ممکن است عملکرد سازمان را مختل کند و حتی آن را به ورطه نابودی نيز بکشاند. با توجه به اين مسئله، لزوم توجه به جايگاه مديريت بحران از اهميت بسيار بالايی برخوردار است. مديريت بحران علمی است که به کاهش احتمال وقوع بحران و کاستن از آثار سوء آن در صورت رخ دادن می‌پردازد.
تامین مواد اولیه، خط قرمز صنعت فولاد
شرکت فولاد لجستيک يکی از شرکت‌های حمل چندوجهی در کشور است که از نظر ميزان پيمايش، رتبه برتر را در کشور داراست. اين شرکت بازوی لجستيکی فولاد خوزستان محسوب می‌شود و از سال گذشته، بر اساس ادغام سه شرکت حمل‌ونقل باری جادهای و ريلی و تعميراتی ايجاد شده است. شرکت فولاد لجستيک در سال گذشته موفق شد تمامی شمش صادراتی فولاد خوزستان را از طريق ريل حمل کند و رکورد حمل ده سال قبل در حوزه حمل مواد اوليه برای فولاد خوزستان را شکست و از اين بابت رشد 11.8 درصدی آمار حمل را نسبت به سنوات قبل به ثبت رساند.
کاوه آهنگر
بر اساس اهداف سند چشم‌انداز فولاد کشور در افق 1404 و دستيابی به ظرفيت 55 ميليون تن فولاد خام، تکميل زنجيره ارزش و جلوگيری از خام‌فروشی از مهمترين عوامل موثر در تحقق اين هدف برشمرده می‌شوند. شرکت فولاد کاوه جنوب کيش، با قرارگيری در موقعيت جغرافيايی مناسب و دسترسی به منابع طبيعی و معدنی، يکی از بزرگ‌ترين واحدهای فولادی کشور محسوب می‌شود که توانسته است در کنار تامين بازار داخل، بخش بزرگی از محصولات خود را صادر کند و از اين طريق موجب رشد اقتصادی منطقه و ارزآوری به کشور شود.
ضرورت تغییر سیاست‌گذاری‌ها برای تسهیل فعالیت زنجیره فولاد
چادرملو، سمبل رقابت‌پذیری و سودآوری در زنجیره فولاد کشور
امضای تفاهم‌نامه همکاری مشترک میان صبانور و ایمینو
