از زمان آغاز به کار دولت جدید ایالات متحده آمریکا، دونالد ترامپ، رئیس جمهور این کشور به عنوان بخشی از استراتژی خود برای تسلط بر بخش جهانی انرژی و به منظور تقویت صنعت زغالسنگ این کشور اقداماتی را انجام داده است.
به گزارش پایگاه خبری فلزاتنیوز و به نقل از پایگاه خبری و تحلیلی «فلزاتآنلاین» آژانس حفاظت از محیط زیست در ماه مارس ۲۰۲۵ اعلام کرد که مقررات مربوط به نیروگاههای برق مبتنی بر سوخت زغالسنگ را برای محدود کردن میزان انتشار کربن، کاهش تولید جیوه، رواناب صنعتی و باطلههای خاکستر زغالسنگ اصلاح خواهد کرد. در همین راستا، وزارت کشور با تمدید ۱۶ سال عمر معدن «Spring Creek Mine» واقع در ایالت مونتانا موافقت کرد.
براساس این مجوز تمدید، شرکت «Navajo Transitional Energy Company» میتواند تا ۴۰ میلیون تن زغالسنگ بیشتری در معدن تحت مالکیت خود تولید کند. حامیان طرح پیشنهادی دولت ترامپ در ایالت وایومینگ آمریکا که در زمینه تبدیل زغالسنگ به آمونیاک فعالیت میکنند، به چشم مثبت به سیاستگذاریهای جدید اعلام شده برای ساخت پروژههای خود مینگرند؛ اگرچه نام زغالسنگ در میان گزینههایی که باید در گذار به انرژیهای تجدیدپذیر کنار گذاشته شوند، دیده میشود اما در حال حاضر تقاضا برای این ماده معدنی به عنوان بخشی ضروری از سبد انرژی به طور فزایندهای افزایش یافته است.
در همین رابطه، تقاضای انرژی در بخش فناوری مرتبط با مراکز داده برای تامین انرژی هوش مصنوعی و اپراتورهای شبکه به شدت افزایش یافته است. از همین رو، زغالسنگ به عنوان گزینهای قابل دسترس و مقرونبهصرفه در نظر گرفته میشود؛ اگرچه بعید به نظر میرسد نیروگاههای زغالسنگ جدیدی در آمریکا احداث شود اما شرکتهای تولیدکننده برق تصمیم به تمدید عمر نیروگاههای تحت مدیریت خود گرفته و برخی از این شرکتها نیز به دنبال تسریع در تکمیل پروژههای در دست ساخت مبتنی بر سوخت زغالسنگ هستند.
سخنگوی انجمن ملی معدن و یکی از شرکتهای تولیدکننده برق در آمریکا اعلام کردند: نیروگاههای زغالسنگ در این کشور که اکنون با ۴۰ درصد نرخ ظرفیت بهرهبرداری خود فعالیت میکنند، میتوانند نرخ بهرهبرداری را تا ۷۰ یا حتی ۹۰ درصد افزایش دهند. هزینههای اقلیمی چنین افزایش ظرفیتی به گواه کارشناسان میتواند بسیار زیاد ارزیابی شود.
برخی از تحلیلگران معتقدند: احیای صنعت زغالسنگ از سوی دولت ترامپ بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد زیرا ایالات متحده آمریکا در بخش انرژیهای تجدیدپذیر با سرعتی بیسابقه در حال پیشروی بوده و حتی بهرهوری آن نسبت به نیروگاههای مبتنی بر زغالسنگ به مراتب بیشتر است.
ارنی تراشر، مدیرعامل شرکت «Xcoal» به عنوان یک شرکت تامینکننده زغالسنگ، اظهار داشت: افزایش تقاضا برای برق ممکن است به تداوم فعالیتها در صنعت زغالسنگ بینجامد. با این حال، نمیتوان بازه زمانی مشخصی را برای این تداوم تعیین کرد.
وی با اشاره به اینکه انتظار میرود در پنج سال آینده میلادی یعنی تا ۲۰۳۰، کاهش قابل توجهی در تجارت زغالسنگ اتفاق نیفتد، خاطرنشان کرد: اگر اتفاق خاصی رخ ندهد، ممکن است نه تنها ساخت نیروگاههای برق مبتنی بر سوخت زغالسنگ افزایش پیدا کند بلکه حجم تقاضا برای این ماده معدنی در نیروگاههای فعلی روند صعودی قابل توجهی به خود بگیرد.
اگرچه ترامپ در اولین کارزار انتخاباتی خود از احیای صنعت زغالسنگ آمریکا سخن گفت اما این هدفگذاری در دوره نخست ریاست جمهوری وی محقق نشد. در دوره نخست ریاست جمهوری ترامپ با توجه به همهگیر شدن روش شکست هیدرولیکی، سهم گاز طبیعی ارزانقیمت در بازار آمریکا به شدت افزایش یافت و این کشور را به بزرگترین تولیدکننده گاز طبیعی در جهان تبدیل کرد. در آن دوران، سوخت زغالسنگ که هزینه بالاتری نسبت به گاز طبیعی در بازار داشت، کنار گذاشته شد و ساخت نیروگاههای زغالسنگ جدید در آمریکا که به کندی پیش میرفت، متوقف شد.
بررسیهای انجام شده نشان میدهد در حال حاضر مصرف زغالسنگ برای تولید برق، حدود یک سوم میزان مصرف این ماده معدنی طی ۲۰ سال گذشته است و اکنون تنها حدود ۱۶ درصد برق در آمریکا با استفاده از زغالسنگ تولید میشود. طبق گزارش اداره اطلاعات انرژی ایالات متحده امریکا، حدود ۲۰۰ نیروگاه زغالسنگ در این کشور در حال فعالیت هستند که ۱۷۵ نیروگاه آن میزان تولید انرژی قابلتوجهی را تولید میکنند.
طبق دادههای گردآوری شده توسط انجمن ملی معدن آمریکا، در بازه زمانی ۲۴-۲۰۲۱ حداقل ۴۰ نیروگاه برق از زغالسنگ تعطیلی کامل خود را به تعویق انداختند. دلیل این تاخیر ایجاد شده در تعطیلی نیروگاههای برق از زغالسنگ آمریکا، تا حدودی به افزایش شدید تقاضا برای انرژی در این کشور مرتبط است. در همین راستا، در بزرگترین گردهمایی شرکتهای انرژی آمریکا در ماه آوریل ۲۰۲۵ در شهر هیوستون ایالت تگزاس، مدیران بخش انرژی پیشبینی کردند که رشد مرکز داده و هوش مصنوعی، منجر به افزایش چشمگیر تقاضا برای انرژی برق در سطح جهانی خواهد شد.
طبق گزارش آژانس بینالمللی انرژی، مصرف جهانی برق در سال ۲۰۲۴ تقریبا دو برابر میانگین سالانه ۱۰ سال گذشته افزایش یافته است که در این بین استفاده از سیستمهای تهویه مطبوع، وسایل نقلیه الکتریکی و تقاضای فزاینده برای انرژی در بخش فناوری، بیشترین سهم را به خود اختصاص دادند. طبق گزارش مذکور، تقاضای زغالسنگ در سال ۲۰۲۴ در مقایسه با یک سال قبل از آن، حدود یک درصد به سبب رشد استفاده از سیستمهای سرمایشی ناشی از افزایش دمای هوا در کشورهای چین و هند افزایش را به ثبت رساند.
جان کچام، مدیرعامل شرکت «NextEra» پیشبینی میکند طی ۲۰ سال آینده، تقاضا برای انرژی برق در ایالات متحده آمریکا حدود ۵۵ درصد رشد را تجربه کند. این مسئله در حالی مطرح میشود که طی دو دهه گذشته در کشور مذکور، تقاضای برق حدود 9 درصد افزایش داشته است.
وی در ادامه عنوان کرد: اگرچه شرکت «NextEra» از زغالسنگ بسیار کمی برای تولید انرژی استفاده میکند اما انتظار میرود میزان مصرف این ماده معدنی در نیروگاههای برق آمریکا تا سال ۲۰۳۰ برای تامین حدود ۳۵ گیگاوات برق بیشتر افزایش پیدا میکند.
به گفته مدیرعامل شرکت «NextEra»، موضوعی که در خصوص زغالسنگ مطرح میشود، اینکه این صنعت مستلزم حضور نیروی کار زیادی است و همین مسئله هزینههای تولید را افزایش میدهد.
تصمیم ترامپ چه عواقبی برای محیط زیست به دنبال دارد؟
روند مقرراتزدایی که دولت ترامپ در خصوص صنعت زغالسنگ دنبال میکند، باعث خواهد شد حجم تقاضایی که ممکن است به دلیل وجود قوانین زیستمحیطی وضعیت مطلوبی را تجربه نکند، روندی افزایشی به خود بگیرد. شرکت «Rhodium Group» طی گزارشی پیشبینی کرده است در صورتی که سیاستگذاریهای دولت سابق آمریکا به ریاست جو بایدن دنبال شود، تنها ۵ تا ۱۰ درصد از نیروگاههای زغالسنگ پس از سال ۲۰۳۵ به فعالیت خود ادامه خواهند داد.
به گفته بن کینگ، معاون بخش انرژی و اقلیم شرکت «Rhodium Group»، عقبنشینی دولت ترامپ از اجرای قوانین آژانس حفاظت محیط زیست ایالات متحده آمریکا موجب میشود حدود ۴۲ درصد از نیروگاههای زغالسنگ پس از سال ۲۰۳۵ فعال باقی بمانند.
جیم راب، رئیس شرکت «North American Electric Reliability Corporation» تصریح کرد: با در نظر گرفتن موج گرمای بیسابقه در ایالت کالیفرنیا در سال ۲۰۲۰ که موجب قطعی برق ۸۰۰ هزار مسکن و کسبوکار شد، صنعت ملی برق آمریکا نگران این مسئله است که توقف فعالیتها در صنعت زغالسنگ، سبب افزایش مشکلات در بخش تامین برق شهروندان آمریکایی شود.
وی خاطرنشان کرد: در صورتی که دسترسی به یکی از منابع انرژی مانند گاز، خورشید یا باد در اثر مشکلاتی امکانپذیر نباشد یا امکان تامین روند افزایشی تقاضای مصرفکنندگان از این طریق میسر نشود، شرکتهای تولیدکننده برق میتوانند این حجم تقاضا را از طریق نیروگاههای زغالسنگ تامین کنند.
مارک کریستی، رئیس کمیسیون تنظیم مقررات انرژی فدرال آمریکا مطرح کرد: صنعت زغالسنگ در مقایسه با پیشبینیهای ارائه شده مدت زمان بیشتری به حیات خود ادامه خواهد داد.
یک نکته قابل توجه در خصوص صنعت برق آمریکا اینکه در برخی موارد، بخشها و سازمانهای دولتی برای تضمین پایایی شبکه برق وارد عمل میشوند. به عنوان مثال، شرکت «Talen Energy» قصد داشت فعالیت نیروگاههای «Brandon Shores» و «H.A. Wagner» مبتنی بر زغالسنگ که برق مورد نیاز بخشی از شهر بالتیمور و حومه آن را تامین میکرد، در سال ۲۰۲۵ متوقف کند اما با توافقاتی که با سازمان «PJM Interconnection» انجام شده است، مقرر شد تا زمانی که امکان تامین برق از طریق منابعی دیگر فراهم شود، روند فعالیت در نیروگاههای مذکور تا سال ۲۰۲۹ ادامه داشته باشد.
ریچل گلیسون، مدیر اجرایی اتحادیه زغالسنگ ایالت پنسیلوانیا ابراز کرد: عقبنشینی دولت ترامپ از اجرای قوانین آژانس حفاظت محیط زیست ایالات متحده آمریکا، منجر به بازنگری در توقف فعالیت نیروگاههای مبتنی بر زغالسنگ «Keystone» و «Conemaugh» خواهد شد و ممکن است مجوزی برای ادامه فعالیت این نیروگاهها تا چند سال پس از سال ۲۰۲۸ یعنی زمان پایان فعالیت آنها صادر شود.
افزایش عمر نیروگاههای برق از زغالسنگ، معایبی را با خود به همراه خواهد داشت و بر روند تغییرات اقلیمی تاثیر منفی میگذارد. به علاوه، استفاده از سوختهای فسیلی مانند زغالسنگ دمای جهانی را افزایش داده؛ تقاضا برای استفاده از سیستمهای تهویه مطبوع روندی صعودی به خود گرفته و مصرف انرژی و انتشار گازهای گلخانهای مرتبط به طور فزایندهای بالاتر خواهد رفت.
براساس برآوردهای ارائه شده توسط شرکت «Rhodium Group»، با اجرایی شدن دستورالعملهای جدید دولت ترامپ که انتظار میرود به یک فرایند بازنگری یک ساله نیاز داشته باشد، میزان انتشار دیاکسید کربن در آمریکا تا سال ۲۰۳۵، حدود ۳۳۳ میلیون تن سالانه افزایش یافته و بخش زغالسنگ ۷۰ تا ۸۰ درصد از این روند افزایشی کربن تولیدی را به خود اختصاص خواهد داد؛ این رقم معادل آلایندگی سالانه ۷۸ میلیون خودروی بنزینی است.
آماندا لوین، مدیر بخش تجزیه و تحلیل سیاستگذاریها در انجمن شورای دفاع از منابع طبیعی آمریکا در همین رابطه، عنوان کرد: جای تعجب نیست که دولت ترامپ بسیاری از مقررات تعیین شده از سوی آژانس حفاظت محیط زیست ایالات متحده آمریکا را که نه تنها برای جلوگیری از تغییرات اقلیمی بلکه برای محافظت از سلامت مردم در برابر حجم آلایندههایی که نیروگاههای برق زغالسنگ منتشر میکنند، لغو کرده است.
رئیس جمهور وقت آمریکا بارها در سخنرانیهای خود به تولید زغالسنگ پاک اشاره کرد اما واقعیت این است که در حال حاضر، تعداد بسیار کمی از نیروگاههای برق از زغالسنگ در آمریکا از فناوری جذب، جداسازی و ذخیره کربن به دلیل هزینه بسیار بالای آن استفاده میکنند.
در همین رابطه، میشل بلادوورس، مدیر سازمان «America’s Power» عنوان کرد که نصب فناوری مذکور در یک نیروگاه زغالسنگ، به حدود دو میلیارد دلار هزینه نیاز خواهد داشت.
شرکت «Glenrock Energy» پیشنهاد ساخت نیروگاهی را ارائه داده که سوخت آن از زغالسنگ تبدیل شده به آمونیاک تامین میشود. با استفاده از این سوخت جایگزین، میزان انتشار گازهای گلخانهای کاهش یافته یا کربن تولیدی آن برای تبدیل به سوخت هیدروژن مورد استفاده قرار میگیرد.
ترنس منینگ، مدیرعامل شرکت «Glenrock Energy» در خصوص این نیروگاه، خاطرنشان کرد: ایده ساخت نیروگاه برق از زغالسنگ پاک از سال ۲۰۲۱ در دست بررسی و توسعه بوده است. نکته قابلتوجه در مورد گازهای گلخانهای منتشر شده در این نیروگاه اینکه کربن تولیدی به زیر زمین منتقل شده و از آن به عنوان کود شیمیایی یا برای بازیافت پیشرفته نفت استفاده میشود. لازم به ذکر است که صدور مجوز، جذب سرمایه و ساخت این نیروگاه، حدود چهار تا پنج سال به طول خواهد انجامید.
ست فیستر، تحلیلگر فعال در موسسه «Energy Economics and Financial Analysis» معتقد است که زغالسنگ در آینده به نفع منابع تامین انرژی دیگری مانند گاز، انرژی خورشیدی و بادی که صرفه اقتصادی بیشتری دارند، کنار گذاشته خواهد شد.
ریچل گلیسون، مدیر اجرایی اتحادیه زغالسنگ ایالت پنسیلوانیا بر این باور است که آینده صنعت زغالسنگ آمریکا، به روند تقاضای صنایع سنگین در داخل و تقاضا برای این سوخت فسیلی از سوی سایر کشورهای جهان بستگی دارد.
براساس بررسیهای صورت گرفته از سوی موسسه «Global Energy Monitor»، تعدادی نیروگاه برق از زغالسنگ با مجموع ظرفیت تولید بیش از ۶۰۰ گیگاوات در مقیاس جهانی در دست توسعه قرار دارد و چین حدود دو سوم از این مقدار را به خود اختصاص داده است.
کریس رایت، وزیر انرژی آمریکا که اخیرا در نشست «Powering Africa Summit» حضور داشت، با اشاره به اینکه دولت ترامپ در تلاش برای افزایش صادرات زغالسنگ به کشورهای در حال توسعه است، بیان کرد: زغالسنگ، راهحلی مناسب و قابل دسترس برای تامین نیازهای روبهرشد بخش انرژی در قاره آفریقا و آسیا به شمار میرود
به گفته وی، به نظر میرسد حجم زیادی از انرژی برق مورد نیاز در قاره آفریقا از زغالسنگ تامین میشود؛ چراکه منابع فراوانی از این سوخت در قاره مذکور وجود دارد.
در پایان میتوان مدعی شد حتی اگر ایالات متحده آمریکا بتواند حجم صادرات زغالسنگ خود را افزایش دهد، هیچکس اینگونه تصور نخواهد کرد که صنعت مذکور در آمریکا به جایگاه سابق خود که صدها شغل جدید نتیجه آن خواهد بود، باز میگردد.
شانون فیسک، مدیر بخش حمایت از بخش انرژی ایالتی در سازمان «Earthjustice» اظهار داشت: تنها دستاوردی که دولت آمریکا خواهد توانست به آن برسد، نه احیای صنعت زغالسنگ این کشور بلکه ایجاد یک راه نجات موقت برای ادامه حیات آن است.
انتهای پیام//
ثبت دیدگاه