برخی از کارشناسان معتقدند که بخش انرژی خورشیدی و بادی آمریکا اگرچه ممکن است به اندازه بخش باتری و خودروهای الکتریکی از تعرفههای ترامپ آسیب نبیند اما صنعت نوپای فناوریهای مبتنی بر انرژیهای پاک این کشور، ضرر بیشتری را نسبت به چهار بخش مذکور تجربه خواهد کرد.
به گزارش پایگاه خبری فلزاتنیوز و به نقل از پایگاه خبری و تحلیلی «فلزاتآنلاین» تحلیلگران صنعت انرژی تلاش کردند تا آسیبهای وارد آمده بر بخش انرژی خورشیدی و بادی آمریکا ناشی از تعرفههای سرسامآور وضع شده از سوی دولت ترامپ را مورد ارزیابی قرار دهند. بر همین اساس، نتایج ارزیابی انجام شده برای بخش انرژی خورشیدی و بادی آمریکا بسیار ناامیدکننده به نظر میرسد. در حال حاضر اکثریت قریب به اتفاق برق مصرفکنندگان جدید در ایالات متحده آمریکا از طریق سه بخش انرژی خورشیدی، بادی و باتری تامین میشود.
گروهی دیگر از تحلیلگران تاثیر تعرفههای دولت ترامپ بر بخش تولید کشورها، به ویژه در بخشهایی مانند فولاد و آلومینیوم و تاثیر متقابل آن بر بخش تولید آمریکا را مورد ارزیابی و تجزیه و تحلیل قرار دادند. بخش تولید مورد ارزیابی قرار گرفته شامل بخش خودروهای الکتریکی، باتریهای لیتیومیونی، پنلهای خورشیدی و دیگر بخشهای نوپای فناورمحور مبتنی بر انرژیهای پاک در آمریکا بوده که اخیرا تاثیر تغییرات آنها بر رشد اقتصاد این کشور مشهود به نظر میرسد. در کمال تعجب، نتایج ارزیابی انجام شده برای بخش تولید آمریکا نیز از سوی تحلیلگران بسیار ناامیدکننده ارزیابی شد.
البته بخش تولید و صنعت نوپای فناوریهای مبتنی بر انرژیهای پاک آمریکا، تنها قربانیان تعرفههای ترامپ به شمار نمیرود. درست پس از اینکه دولت ترامپ در ماه آوریل ۲۰۲۵ تعرفههای جدیدی را بر کشورهای جهان به طور جداگانه وضع کرد، سهام شرکتهای آمریکایی به ویژه شرکتهای فعال در حوزه فناوری به شدت سقوط کرد. بر همین اساس، شرکتهای آمریکایی بدترین روند نزولی ارزش سهام خود را پس از زمان آغاز همهگیری کرونا در سال ۲۰۲۰ تجربه کردند.
بسیاری از اقتصاددانان پیشبینی میکنند که تعرفههای ترامپ، اقتصاد این کشور را به سمت رکود سوق خواهد داد. این حجم از تلفاتی که تعرفههای ترامپ برای اقتصاد آمریکا به ارمغان آورده است، در حالی مطرح میشود که وی بارها طی سخنرانیهای خود در انتخابات و پس از پیروزی در آن، بر تسلط آمریکا بر بخش انرژی جهانی، احیای بخش تولید این کشور و تامین انرژی ارزان و مقرونبهصرفه برای شهروندان آمریکایی تاکید کرده بود.
روند نزولی بخش صنعت نوپای فناوریهای مبتنی بر انرژیهای پاک آمریکا به واسطه تعرفههای ترامپ در حالی اتفاق افتاده است که حجم استفاده از هوش مصنوعی و به موازات آن حجم برق مصرفی، روندی به شدت صعودی را تجربه میکند.
تحلیلگران بر این باورند در صورتی که اجرای تعرفهها تداوم پیدا کند، تمامی اهداف در نظر گرفته شده برای بخش انرژی و تولید آمریکا از این مسئله به شدت آسیب خواهد دید.
به گفته این افراد، تداوم اجرای تعرفهها بر بخش تولید انرژیهای نو که باعث ایجاد دهها هزار شغل در واحدهای تولیدی سراسر آمریکا شده است، تاثیری به شدت منفی گذاشته و بیکاری و تعدیل نیرو را برای بخش تولید انرژیهای تجدیدپذیر در این کشور به دنبال خواهد داشت. علاوهبراین، تعرفههای دولت ترامپ ساخت و راهاندازی هر نوع زیرساخت انرژی اعم از فسیلی و تجدیدپذیر در آمریکا را بسیار هزینهبر خواهد کرد.
ساگاتوم ساها، محقق و پژوهشگر فعال در مرکز سیاست جهانی انرژی دانشگاه کلمبیا با بیان اینکه اگر اقتصاد وارد شرایط رکود شود، بخش انرژیهای تجدیدپذیر و فسیلی آسیب خواهد دید، افزود: حتی اگر هوش مصنوعی و رشد سرمایهگذاری در بخش تولید تا حدی باعث افزایش مصرف برق شود، این میزان کمتر از قبل از روند صعودی تقاضا برای انرژی طی چند سال گذشته خواهد بود.
شاید بتوان گفت که وضع تعرفههای ۱۰ درصدی بر واردات همه کالاها به استثنای نفت و گاز به آمریکا همراه با اعمال تعرفههای به اصطلاح «متقابل» بر برخی از کشورها، بیشترین تاثیر منفی را بر بخش انرژی و تولید آمریکا خواهد داشت. بخش از این تعرفهها شامل وضع تعرفه ۳۴ درصدی بر تمامی کالاهای وارد شده از چین مانند محصولات نهایی مبتنی بر سیستمهای خورشیدی، باتری و خودروهای الکتریکی علاوه بر تعرفه ۲۰ درصدی که پیشتر بر واردات برخی از محصولات تولیدی این کشور اعمال شده بود، میشود. به علاوه، شرکای راهبردی آمریکا نیز ار تعرفههای ترامپ مستثنی نشدهاند. در همین رابطه، ترامپ بر واردات محصولات فناورمحور مبتنی بر انرژیهای پاک از مبدا ژاپن، کرهجنوبی، تایوان و اتحادیه اروپا به ترتیب تعرفههای ۲۴، ۲۵ ، ۳۲ و ۲۰ درصدی اعمال کرده است.
پاول مولچانوف، استراتژیست بخش سرمایهگذاری در شرکت ارائهدهنده خدمات مالی «Raymond James» مطرح کرد: با توجه به گسترده بودن طیف و مقیاس تعرفههای وضع شده، تقریبا همه مواد اولیه وارداتی مورد نیاز در بخش تولید، زیرساخت و انرژی آمریکا و به دنبال آن تمامی محصولات تولیدی این کشور افزایش قیمت را تجربه خواهند کرد.
وی خاطرنشان کرد: این افزایش قیمت و هزینه در پروژههای متعارف سوخت فسیلی مانند احداث خطوط لوله نفت و گاز، نیروگاههای برق فسیلی و راهاندازی پایانههای گاز طبیعی مایع که همگی صنایع مورد علاقه دولت ترامپ به شمار میروند منعکس خواهد شد.
به گفته مولچانوف، این مسئله در مورد پروژههای انرژی تجدیدپذیر و کمکربن مانند مزارع خورشیدی و بادی، پروژههای تولید باتری در مقیاس کاربردی، نیروگاههای هیدروژن سبز، نیروگاههای بیوگاز و انبوهی از مواد و تجهیزات مورد نیاز برای توسعه و نوسازی شبکه برق ایالات متحده آمریکا نیز صادق است.
نگفته قابل توجه در همین رابطه اینکه همه این بخشها به واردات مواد اولیهای مانند فولاد و آلومینیوم که از قضا ترامپ بر واردات آنها به مقصد آمریکا تعرفههای ۲۵ درصدی اعمال کرده است، وابسته هستند. از سوی دیگر، چین تهدید کرده است که در تلافی تعرفههای جدید آمریکا، عرضه مواد معدنی خود به این کشور را محدود خواهد کرد. بنابراین، پروژههای مبتنی بر انرژیهای پاک که به استفاده از مواد معدنی حیاتی وابسته هستند و چین نیز از بزرگترین تامینکنندگان این مواد در جهان محسوب میشود، به طور قطع از این اتفاق تاثیر منفی خواهد پذیرفت.
کدام بخش بیشترین آسیب را از تعرفههای دونالد ترامپ خواهد دید؟
بخش انرژی خورشیدی و بادی آمریکا، هر یک به نوبه خود تحت تاثیر تعرفههای ترامپ آسیب خواهند دید. با این حال، بخش باتری و به طور جزئیتر بخش باتریهای لیتیومیونی که استفاده گستردهای نیز در سیستمهای خورشیدی دارند، مشمول تعرفههای بسیار بالاتر نسبت به قبل هستند.
با وجود گسترش سریع ظرفیت تولید داخلی برق از انرژی خورشیدی، ایالات متحده آمریکا همچنان به واردات سیستمهای مبتنی بر این نوع از انرژی وابسته است؛ این در حالی بوده که بیشتر پنلهای خورشیدی جهان در چین تولید میشوند. حتی با وجود تنوع در مراکز تولید سیستمهای خورشیدی در سطح جهان، حدود چهار پنجم واردات این سیستمها به ایالات متحده آمریکا از مبدا کشورهایی نظیر کامبوج، مالزی، تایلند و ویتنام انجام میشود که البته در حال حاضر مشمول تعرفههای واردات بین ۲۴ تا ۴۹ درصد هستند.
واقعیت امر این است که در حال حاضر توسعهدهندگان سیستمهای خورشیدی در آمریکا، به بیش از یک دهه افزایش مداوم تعرفههای وارداتی وضع شده بر روی پنلهای خورشیدی عادت کردهاند؛ تعرفههایی که در برخی مواقع حتی از ۲۰۰ درصد نیز فراتر رفته است.
آنتوان وگنور جونز، مدیر بخش تجارت و زنجیره تامین موسسه تحقیقاتی «BloombergNEF» طی مصاحبهای مطرح کرد: وضع تعرفههای وارداتی، منجر به افزایش هزینه برق تولیدی از انرژی خورشیدی در ایالات متحده آمریکا شده که حدود سه برابر انرژی خورشیدی تولید شده در سایر نقاط جهان محسوب میشود.
وی تصریح کرد: هزینههای بالای محصولات وارداتی در صنعت انرژی خورشیدی، به امری عادی در آمریکا تبدیل شده است و بر همین اساس تولیدکنندگان به این شرایط عادت دارند. در همین راستا، تولیدکنندگان انرژی خورشیدی در آمریکا حجم ذخایر پنلهای خورشیدی خود را در مجموع به حدود ۵۰ گیگاوات افزایش دادهاند که البته با توجه به تعرفههای جدید وضع شده، این مقدار در سال ۲۰۲۶ کاهش پیدا خواهد کرد.
طبق گزارش وزارت انرژی آمریکا، سهم بسیار بالایی از ناسلها (محفظه موتور) و دکل توربینهای مورد استفاده در بخش برق مبتنی بر انرژی بادی این کشور در داخل تولید میشود و این مسئله باعث کاهش هزینه برق از توربینهای بادی در کشور مذکور شده است.
اندری لیکو، تحلیلگر شرکت «Wood Mackenzie» در مصاحبه با روزنامه نیویورک تایمز، عنوان کرد: اگرچه بسیاری از اجزای توربینهای بادی در آمریکا از طریق واردات تامین میشود اما افزایش هزینه تولید برق از انرژی بادی در این کشور حدود ۱۰ درصد خواهد بود.
در بخش باتریهای لیتیومیونی برخلاف بخش انرژی خورشیدی و بادی، داستان کمی متفاوتتر است. در همین راستا، دولت بایدن در سال ۲۰۲۴ تعرفه واردات باتریهای تولید چین را به ۲۵ درصد در قالب بخشی از مجموعه گستردهتر اقدامات مرتبط با حمایت از کسبوکارهای آمریکایی افزایش داد که در مقایسه با تعرفه ۷٫۵ درصدی وضع شده سابق، روند افزایشی را نشان میدهد. دولت فعلی ترامپ نیز با ادامه سیاستگذاری دولت سابق آمریکا، تعرفه واردات باتریهای لیتیومیون چینی را بیش از سه برابر افزایش داد.
براساس گزارش موسسه تحقیقاتی «BloombergNEF»، اگرچه ظرفیت تولید باتری در ایالات متحده آمریکا طی سالهای اخیر به طور چشمگیری گسترش یافته است اما اکثریت باتریها و مواد اولیه تولیدی آنها در این کشور از طریق واردات تامین میشود که دو سوم از حجم این محصولات وارداتی به چین تعلق دارد.
طبق گزارش موسسه مذکور، واضح است که افزایش هزینههای تولید باتریهای لیتیومیونی به طور قطع در صنعت برق آمریکا منعکس خواهد شد. همچنین، با توجه به اینکه باتری بخش عمدهای از هزینه تولید خودروهای الکتریکی را شامل میشود، از همین رو خودروسازان از این افزایش تعرفهها و به دنبال آن رشد هزینههای تولید متضرر خواهند شد.
در دوره ریاست جمهوری بایدن، بر واردات باتریهای لیتیومیون چینی مورد استفاده در سیستمهای ذخیره انرژی در صنعت برق تعرفههای ۱۰ درصدی وضع و مقرر شد این تعرفه در سال ۲۰۲۶ به حدود ۲۵ درصدی افزایش یابد. پس از روی کار آمدن دونالد ترامپ، دولت وی تعرفههای ۱۰ درصدی وضع شده بر روی این باتریها را به حدود ۶۰ درصد افزایش داد؛ افزایشی که در هزینه تولید و مصرف برق در آمریکا طی آینده نزدیک منعکس خواهد شد.
درست است که انرژی خورشیدی و باتریها از ارزانترین منابع تامین برق، به ویژه در افزایش ظرفیت این شبکه به شمار میروند اما به دلیل زمانبر بودن دوره راهاندازی و روند تولید آنها، امکان برآورده کردن تقاضای برق فزاینده مصرفی از مراکز داده، واحدهای تولیدی و افزایش ظرفیت تولید وسایل نقلیه الکتریکی از این طریق وجود ندارد.
میشل سولومون، مدیر برنامه بخش انرژی برق در اندیشکده «Energy Innovation» با اشاره به اینکه بخش انرژی خورشیدی و باتری آمریکا در مقیاسی گسترده در حال توسعه است، مطرح کرد: بیش از چهار پنجم کل ظرفیت جدید تولید برق آمریکا در سال ۲۰۲۵، از بخش انرژی خورشیدی و باتری که بخش بزرگی از مواد اولیه و قطعات مورد نیاز آن وارداتی است، تامین میشود.
تاثیری که تعرفههای واردات بر تولید فناوریهای مبتنی بر انرژیهای نو خواهد گذاشت
دولت ترامپ بارها هدف از وضع تعرفههای وارداتی را تقویت بخش تولید داخلی و افزایش رشد اقتصادی آمریکا اعلام کرده است. برخلاف دولت وی، کارشناسان اقتصادی معتقدند که رسیدن به منافع و هدفگذاریهای در نظر گرفته شده در بخش تولید آمریکا حتی اگر همه اهداف آن محقق شود، سالها زمان خواهد برد.
ساگاتوم ساها، محقق و پژوهشگر فعال در مرکز سیاست جهانی انرژی دانشگاه کلمبیا بر این باور است که دستیابی به اهداف رشد بخش تولید داخلی آمریکا، حداقل به حدود سه تا پنج سال تنها برای تامین مالی و حتی راهاندازی واحد تولیدی نیاز خواهد داشت.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به احتمال وارد شدن اقتصاد جهانی به شرایط رکود، حجم سرمایهگذاریها در ایجاد ظرفیت تولید جدید کاهش پیدا میکند. منطق سرمایهگذاران با توجه به گسترش مقیاس تعرفههای وارداتی این است چرا باید در بخشی سرمایهگذاری کرد که اطمینانی از رشد آن طی آینده وجود ندارد.
ساها با تاکید بر اینکه رکود اقتصادی جهانی، تمامی سرمایهگذاران را از تخصیص هزینه برای ایجاد یا توسعه کسبوکارها منصرف میکند، ابراز کرد: در شرایط نامساعد اقتصادی اگر حتی سرمایهای هم وجود داشته باشد، شرکتها از آن برای سرپا نگهداشتن کسبوکار خود استفاده خواهند کرد.
موسسه تحقیقاتی «BloombergNEF» در گزارش اخیر خود اعلام کرده است ادامه اجرای تعرفههای واردات، منجر به افزایش هزینه و قیمت مواد اولیه تولیدکنندگان آمریکایی که به شدت به واردات متکی هستند، خواهد شد و بازار رقابتی محصولات تولیدی و بازار هدف صادرات آنها را محدودتر میکند. در واقع بخش فناوریهای مبتنی بر انرژیهای تجدیدپذیر آمریکا، بیشترین آسیب را از ادامه اجرای تعرفههای واردات خواهد دید.
لازم به یادآوری است که از طریق ارائه مشوقهای مبتنی بر قانون سرمایهگذاری و مشاغل زیربنایی آمریکا مصوب سال ۲۰۲۱ و قانون کاهش تورم مصوب سال ۲۰۲۲، صدها میلیارد دلار سرمایهگذاری بخش خصوصی در نیروگاههای برق، کارخانههای تولید باتری و واحدهای ساخت پنلهای خورشیدی آمریکا انجام شده است.
بسیاری از واحدهای راهاندازی شده به کمک تخصیص اعتبارات مالیاتی در بخشهای مذکور که در صنایع بالادستی تولید خودروهای الکتریکی و ماژولهای خورشیدی قرار دارند، حجم زیادی از مواد اولیه و قطعات مورد نیاز خود را از طریق واردات از کشورهای منطقه شرق و جنوب شرق آسیا تامین میکنند. اعمال تعرفههای واردات منجر به افزایش هزینه واردات برای تولیدکنندگان فناوریهای مبتنی بر انرژی آمریکا، درست در زمانی که در ابتدای مسیر توسعه قرار گرفتهاند، خواهد شد.
در مجموع، بسیاری از نیروگاههای برق، کارخانههای تولید باتری و واحدهای ساخت پنلهای خورشیدی آمریکا که از طریق قانون کاهش تورم آمریکا بودجه دریافت کردهاند، هنوز به مرحله بازگشایی نرسیدهاند و آن دسته از پروژههایی که به مرحله بهرهبرداری رسیدهاند، به حدی توسعه پیدا نکردهاند که بتوان تقاضای داخلی انرژی را از طریق آن برآورده کرد.
آنطور که به نظر میرسد، روند کاهش سرعت سرمایهگذاری در بخش فناوریهای مبتنی بر انرژیهای پاک آمریکا که از سال ۲۰۲۴ آغاز شده است، با توجه به چرخش دولت ترامپ در اجرای سیاستگذاریهای اقلیمی و انرژی ایالات متحده آمریکا، بخش مذکور را وارد یک وضعیت رکود جدی کرده است. در همین زمینه، دادههای منتشر شده از سوی شرکت تحقیقاتی «Atlas Public Policy» نشان میدهد که حجم سرمایهگذاری در نظر گرفته شده در بخش تولید و توسعه فناوریهای مبتنی بر انرژیهای پاک، از ۸۶ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ و ۸۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۳ به ۳۹ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۴ کاهش یافته است.
اگرچه همچنان تخصیص سرمایهگذاریها در بخش تولید مواد معدنی و ساخت واحدهای فرآوری و راهاندازی و توسعه شبکه برق آمریکا در سال ۲۰۲۵ ادامه دارد اما برخی از سرمایهگذاران طی اطلاعیهای اعلام کردند که از سرمایهگذاری در بخشهای انرژی خورشیدی، بادی، باتری و خودروهای الکتریکی آمریکا با مجموع ارزش ۷٫۷ میلیارد دلار منصرف شدهاند.
در ادامه میتوان در نمودار شماره یک، حجم سرمایهگذاریهای انجام شده در بخش تولید آمریکا مانند بخش انرژی خورشیدی، بادی، خودروهای الکتریکی، باتری، هیدروژن، مواد معدنی، تولید و توزیع برق و پمپهای گرمایی را مشاهده کرد.

نمودار یک. حجم سرمایهگذاریهای انجام شده در بخش تولید آمریکا در بازه زمانی سالهای ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۴
از سوی دیگر و در کوتاهمدت، آندسته از شرکتهایی که بیشتر یا تمام مواد اولیه مورد نیاز تولید محصولات خود را از بازار داخلی ایالات متحده آمریکا تامین میکنند، نسبت به شرکتهایی که برای تامین مواد اولیه خود بیشتر به واردات متکی هستند، در وضعیت بهتری قرار خواهند داشت.
پاول مولچانوف در پایان خاطرنشان کرد: جنگهای تجاری همیشه به هر دو طرف معاملات آسیب خواهد رساند. با این حال، مسئله اصلی این است که هر دو طرف تا چه میزان حاضرند با افزایش تنشهای تجاری، ضربه بیشتری به اقتصاد خود وارد کنند.
انتهای پیام//
ثبت دیدگاه